Chăm sóc răng miệng cho bé là công việc hàng ngày tưởng chừng như đơn giản và bố mẹ nào cũng nghĩ mình biết làm nhưng thực tế, 91% trẻ em Việt Nam vệ sinh răng miệng sai cách (theo thống kê từ viện Răng hàm mặt Quốc gia). Việc này có thể khiến sâu răng phát triển hoặc làm răng bị đổi màu, ố vàng hoặc rỗ. Ngoài ra, có rất nhiều nhầm lẫn về việc chọn kem có Fluoride hay không, làm thế nào để bé hào hứng đi đánh răng mỗi ngày... Hãy cùng tìm câu trả lời trong bài viết này của Mầm nhỏ nhé!
LỰA CHỌN BÀN CHẢI VÀ KEM ĐÁNH RĂNG
Thời điểm thích hợp để bắt đầu đánh răng cho bé là ngay từ khi bé mọc chiếc răng sữa đầu tiên. Ban đầu khi răng bé còn ít và nhỏ, bố mẹ có thể dùng một miếng gạc sạch quấn quanh ngón tay, bôi một lượng nhỏ kem đánh răng và nhẹ nhàng chà xát lên răng bé. Nếu muốn sử dụng bàn chải đánh răng, bố mẹ hãy chọn loại bàn chải lông mịn và đầu nhỏ. Loại bàn chải này sẽ giúp bố mẹ dễ dàng làm sạch tất cả các góc trong miệng bé. Bố mẹ có thể cho bé quyền lựa chọn một chiếc bàn chải đảm bảo chất lượng, phù hợp với độ tuổi mà bé ưa thích, có thể là loại nhiều màu sắc, phát ra âm thanh hoặc ánh sáng. Bé sẽ hào hứng chờ đợi đến giờ đánh răng khi bé được sử dụng “món đồ chơi” mình tự tay lựa chọn đấy nhé. Nếu bé cầm bàn chải chưa thạo, bố mẹ hãy giới thiệu cho bé những loại bàn chải có tay cầm to hoặc có quai để bé tập chải răng dễ dàng hơn. Bàn chải cho bé cần được thay thường xuyên, khoảng từ 1-3 tháng một lần, đặc biệt nên thay ngay bàn chải khi lông bàn chải có dấu hiệu bị tách ra.
LƯỢNG KEM ĐÁNH RĂNG THEO TUỔI CHO BÉ
Các chuyên gia nha khoa khuyến cáo bố mẹ nên làm sạch răng cho bé hai lần mỗi ngày bằng kem đánh răng có chứa Fluoride chứ không phải là kem không có Fluoride như hiểu lầm phổ biến hiện nay của các bà mẹ. Kem đánh răng có Fluoride có thể bảo vệ răng bé khỏi bị sâu và nếu mẹ dùng đúng lượng khuyến cáo thì bé có lỡ nuốt kem đánh răng cũng không sao. Lượng kem đánh răng được khuyến cáo theo các lứa tuổi là như sau:
- Đối với bé dưới 3 tuổi: sử dụng kem đánh răng có hàm lượng Fluor thấp hoặc không có Flour do bé chưa có khả năng nhổ nước bọt. Lượng kem đánh răng cho mỗi lần chải chỉ bằng 1 hạt đậu.
- Bé từ 3-6 tuổi: bé có thể sử dụng kem đánh răng có hàm lượng Fluor từ 200 - 500 ppm, bố mẹ chỉ cần lưu ý lựa chọn loại kem đánh răng có thành phần an toàn cho sức khỏe của bé. Ở giai đoạn này, lượng kem đánh răng cho mỗi lần chải có kích cỡ bằng hạt đậu.
Bố mẹ có thể để bé tự lấy kem đánh răng nhưng hãy giám sát để đảm bảo lượng kem đánh răng đúng quy định như trên nhé! Bố mẹ có thể đánh răng cho bé mỗi ngày hai lần, sau khi ngủ dậy và trước khi đi ngủ đối với bé dưới 3 tuổi, hai lần hoặc ba lần, sau khi ăn sáng, ăn trưa, ăn tối đối với bé trên 3 tuổi đều được.
CÁC BƯỚC ĐÁNH RĂNG CHO BÉ
- Tư thế đánh răng cho bé: Bố mẹ hãy lựa chọn một tư thế khiến bé thoải mái nhất và giúp bố mẹ dễ dàng chải răng cho bé/hoặc quan sát bé tự đánh răng. Bé có thể đứng trên một chiếc ghế cao trước bồn rửa mặt hoặc ngồi trên máy giặt còn bố mẹ đứng để đánh răng cho bé đều được. Quan trọng là bé cảm thấy thoải mái, và bố mẹ cũng vừa tầm để đánh răng cho bé mà không phải cúi xuống,
- Cách đánh răng: Bố mẹ có thể chải răng cho bé với chuyển động lên xuống hay xoay tròn đều được, nhưng không nên đánh răng theo kiểu kéo ngang răng như bố mẹ vẫn thường làm. Mỗi lần đánh lên xuống hai răng song song với nhau ở hai hàm trên và dưới. Điều quan trọng nhất là răng được làm sạch kĩ lưỡng,từ trên xuống dưới, cả mặt trong và ngoài, hàm trên và hàm dưới.Trong quá trình mọc răng, nướu của em bé sẽ trở nên nhạy cảm hơn do đó bố mẹ cần chải răng thật nhẹ nhàng. Lưỡi của em bé cũng cần được chải sạch để đảm bảo các vi khuẩn trên bề mặt lưỡi được loại bỏ.
- Hoàn tất việc đánh răng: Sau khi hoàn tất, bố mẹ hãy hướng dẫn em bé nhổ kem đánh răng ra ngoài. Nếu em bé không thể tự nhổ, bố mẹ hãy đặt sẵn một chiếc cốc hứng, nghiêng miệng bé xuống để kem đánh răng trôi ra ngoài. Từ 3 tuổi trở lên hầu hết các bé sẽ có đầy đủ 20 chiếc răng sữa, bố mẹ hãy khuyến khích bé chải răng trong khoảng 2 phút để đảm bảo loại bỏ hết vi khuẩn trên răng và Fluoride trong kem đánh răng có thời gian ngấm vào men răng, tăng hiệu quả bảo vệ răng trước khi súc miệng.
- Làm sạch kẽ răng: là bước không bắt buộc và cần tuân theo chỉ định của nha sĩ vì chỉ có những vị trí răng mọc sát nhau, răng hàm hoặc có nguy cơ răng sâu mới cần làm sạch. Mỗi ngày bé cần được làm sạch kẽ răng 1 lần vào buổi tối sau khi kết thúc bữa tối và sau khi đánh răng. Bé phải tựa đầu vào gối hoặc 1 vị trí chắc chắn để bố mẹ có thể làm sạch kẽ răng cho bé. Đây là công việc đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ vì vậy bố mẹ nên cố gắng hỗ trợ bé càng lâu càng tốt cho đến khi bé đủ khéo léo để tự làm sạch kẽ răng cho mình, thường là sau 6 tuổi.
Ngoài ra, mỗi khi ăn xong, bố mẹ nên cho bé súc miệng bằng nước lọc để loại bỏ bớt thức ăn bám trong miệng nhé!
CÁCH ĐỂ BÉ HÀO HỨNG VỚI VIỆC ĐÁNH RĂNG
(Bố mẹ có thể tham khảo thêm bài viết về chủ đề này của Mầm Nhỏ nhé: https://www.facebook.com/.../a.593435.../814859165376676/...)
Để bé hào hứng hơn với việc đánh răng, bố mẹ có thể dùng một số cách sau nhé:
- Cho bé xem các clip đánh răng và hình ảnh con sâu răng, răng sâu và giải thích cho bé lí do vì sao phải đánh răng: vì con sâu răng sẽ ăn răng của con, làm con bị đau.
- Biến đánh răng thành một trò chơi thật vui: trước khi đi đánh răng hãy hô to và hào hứng: “ôi, đến giờ đi đánh sâu răng rồi, mình đi đánh con sâu răng thôi”
Khi đánh răng, bố mẹ có thể bảo: ôi, con sâu răng đang ở mặt ngoài, con nhe răng “iiiiiiiiiii” để mẹ đánh nó nhé. Khi đánh xong mặt ngoài, bố mẹ có thể bảo: “Ối, con sâu răng chạy vào mặt nhai rồi, con “aaaaaaaa” lên đi, để mẹ đuổi theo nó”. Và bố mẹ vừa đánh vừa có thể chen vào vài câu như “oa, con này to quá”, “mẹ đánh con này ngất rồi con ạ”, “con sâu này thật là ngoan cố, để mẹ đánh lại nào…” Khi bé nhổ kem đánh răng ra, mẹ có thể bảo: “Mấy con sâu răng đang khóc lóc vì bị đuổi ra ngoài kìa”. Biến đánh răng thành trò chơi đánh sâu răng có thể khiến bé hào hứng hơn.
- Sau khi đánh răng, bố mẹ tỏ ra thật sảng khoái và vui vẻ: “Đánh hết sâu răng rồi, thoải mái quá!” Dần dần, bé cũng có tâm lí thoải mái sau khi đánh răng xong.
KHI NÀO BÉ CÓ THỂ TỰ ĐÁNH RĂNG
Sự phát triển về kỹ năng cầm nắm đồ vật và khả năng tiếp thu ở mỗi bé là không giống nhau nhưng thông thường đến khi lên 3 tuổi, hầu hết các bé có thể tự đánh răng dưới sự hướng dẫn của bố mẹ. Bố mẹ có thể tập dần cho bé thói quen tự đánh răng bằng cách đánh răng cùng con, để con quan sát cách bố mẹ đánh răng rồi bắt chước. Bố mẹ cũng có thể để bé tự đánh, xong rồi bố mẹ đánh lại cho sạch. Mình thường bảo với Daisy là: “Con vừa đánh được 9 con sâu răng rồi nhưng còn 1 con sống sót, để mẹ đánh nốt nhé!” Thế là việc học đánh răng nhẹ nhàng hơn rất nhiều!
Bố mẹ có thể tham khảo các bài viết khác về chủ đề chăm sóc răng miệng cho bé tại album sau:https://www.facebook.com/pg/mamnho.vn/photos/?tab=album&album_id=593435527519042
Cám ơn các bác sĩ của Nha khoa Sentosa
đã cố vấn chuyên môn cho Mầm Nhỏ để hoàn thành bài viết này. Đây cũng là phòng khám nha khoa mà Mầm Nhỏ luôn ưu tiên giới thiệu với các bố mẹ, với đội ngũ bác sĩ cực kỳ vui tình và thân thiện với trẻ nhỏ, 100% miễn phí khám và nhổ răng sữa cho các bạn nhỏ luôn.
