Dạy con về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc chi tiêu hợp lý ngay từ nhỏ rất cần chú trọng bởi những bài học về tiền bạc sẽ góp phần tạo dựng khả năng tài chính của trẻ trong tương lai. Bố mẹ không cần phải là những chuyên gia mới có thể dạy con những bài học thiết thực mà chỉ với sự giải thích và hành động thực tế trong cách bố mẹ tiêu dùng đồng tiền, bạn sẽ cho trẻ biết sử dụng tiền thế nào là đúng, biết nói không với những khoản chi tiêu không cần thiết. Điều này thực sự tác động không nhỏ đến thói quen chi tiêu của trẻ sau này.
Nối tiếp các bài viết trước về bài học cho con từ 3-5 tuổi chính là việc chỉ ra: “Sự khác nhau giữa món đồ mình muốn và món đồ mình cần”. Trẻ con khi lên 3-5 tuổi, bé đã biết vòi vĩnh đủ thứ theo ý thích, bé có thể đòi hỏi một món đồ nhưng khi được mua thì về nhà bé lại chán và không muốn dùng đến nữa. Điều này chính là do bé chưa nhận thức được thứ mình muốn có và thứ mình cần có khác nhau như thế nào. Vì vậy, bố mẹ nên dạy cho bé biết rằng: “Khi chi tiền có nghĩa là con phải lựa chọn”, để giúp con có thể tự suy nghĩ, tránh việc đòi hỏi bố mẹ mua những thứ không cần thiết, và khi lớn lên sẽ không tiêu xài lãng phí.
Để trẻ học được bài học này có một số hoạt động gợi ý như sau:
DẠY CHO TRẺ HIỂU HAI KHÁI NIỆM “MUỐN” VÀ “CẦN”:
Lứa tuổi bắt đầu: 3 tuổi
MUỐN là thứ mình ao ước được có nhưng nếu không có cũng không sao hoặc không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống. Bố mẹ cần chỉ ra cho con hiểu và phân biệt được những thứ như đồ ăn, thức uống và quần áo là những vật cần thiết cho cuộc sống hàng ngày
CẦN là thứ mình không thể thiếu cho cuộc sống, có thể dùng một cách hợp lý hàng ngày. Tương tự, bố mẹ hãy chỉ ra rằng các đồ vật như đồ chơi, gấu bông, bánh kẹo... là những thứ con muốn nhưng không bắt buộc hay không cần thiết phải có.
Ví dụ như con muốn có một bộ xe ôtô điều khiển từ xa nhưng không có nó con vẫn có thể chơi vui với một quả bóng đá. Hay con cần mua kem đánh răng và bàn chải thật tốt để đánh răng hàng ngày chứ không cần mua kẹo để ăn mỗi tối.
BỐ MẸ CÙNG CHO TRẺ ĐI MUA SẮM
Lứa tuổi bắt đầu: 4 tuổi
Việc bố mẹ cùng cho trẻ đi mua sắm sẽ giúp bé nhận biết được cách bố mẹ quyết định lựa chọn mua món gì. Khi đi mua sắm với con, bố mẹ có thể tự hỏi to: “Mình có cần món đồ này không?”; “Mình muốn có cái này, nhưng thật sự thì kia mới là thứ mình cần vì...”; “Mình muốn có thứ này nhưng bây giờ mình lại không cần nó, không có cũng không sao.”. Điều này sẽ dần định hình cho trẻ cách lựa chọn món đồ cần mua.
Ví dụ: Một lần đi siêu thị cùng con, mẹ dẫn con đến gian hàng điện thoại di động, chỉ vào một chiếc và nói: “Điện thoại này mới ra, rất đẹp, mẹ rất muốn mua. Nhưng điện thoại mẹ cần chủ yếu để nghe, gọi và nhắn tin. Thỉnh thoảng mẹ mới lên mạng xem thông tin. Điện thoại mẹ đang sử dụng cũng có đầy đủ các chức năng đó. Nên nếu mẹ không mua điện thoại mới này cũng không sao. Đây không phải là thứ mẹ cần”.
Tương tự như vậy khi bé đòi mua một món đồ nào đó: “Con muốn cái mũ siêu nhân phát sáng kia, mẹ mua cho con đi.”. Thì bố mẹ nên nhẹ nhàng giải thích cho con hiểu: “Con đã có một cái mũ lưỡi trai rất đẹp rồi. Con chỉ cần đội mũ khi ra đường để che nắng thôi và mũ siêu nhân sẽ nhanh hết pin không phát sáng nữa. Nên mua thêm cái mũ đó con sẽ không đội nhiều, đó không phải thứ con cần.”
CHO TRẺ THAM GIA MUA SẮM THỰC TẾ:
Lứa tuổi bắt đầu: 4 tuổi
Một vài lần, bố mẹ dẫn con cùng đi mua sắm đồ đạc cho gia đình rồi đặt tình huống để trẻ cần phải quyết định mua sắm đồ gì. Bố mẹ có thể đưa tiền để bé tập chi tiêu.
Ví dụ như khi ở siêu thị, cho con một tờ tiền và để bé chọn thứ bé cần mua. Hãy để con tự suy nghĩ về lý do bé chọn đồ. Điều gì cần thiết hơn, mua bánh kẹo hoặc trái cây tươi? Nước ngọt hay sữa? Cuối cùng, bố mẹ nên giải thích với con về lựa chọn nào nên hay không nên: Có thể con muốn ăn gói kẹo này vì rất thích vị ngọt của nó, nhưng để no bụng thì con cần ăn cơm, và nhà mình cũng có sẵn bánh để con ăn vặt thêm rồi.
--------------------------
MONEY AS YOU GROW là chương trình giúp bố mẹ Mỹ dạy con về tiền bạc do Hội đồng Tư vấn tài chính Tổng thống Mỹ phát triển. Chương trình cung cấp thông tin, gợi ý và hướng dẫn để bố mẹ có thể dạy con. Vì trẻ học cách kiểm soát tài chính qua việc chứng kiến bố mẹ kiếm tiền, mua sắm, tiết kiệm hàng ngày và bố mẹ chính là những người có ảnh hưởng nhất đến khả năng kiểm soát tài chính của trẻ trong tương lai.
Loading
